Ο Σύλλογος Καρκινοπαθών-Εθελοντών-Φίλων-Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι» διοργάνωσε στην Αθήνα άλλη μια πολύ ενδιαφέρουσα επιστημονική ημερίδα για το μελάνωμα και τα νέα δεδομένα στον δερματικό καρκίνο.
Το μελάνωμα είναι κακοήθης όγκος του δέρματος και των σπλάγχνων. Πρόκειται για κακοήθεια των μελανοκυττάρων και αποτελεί το 1-3% όλων των κακοήθων όγκων και η συχνότητά του αυξάνεται σε όλον τον κόσμο κατά 4-7% ετησίως τη στιγμή που η ετήσια αύξηση του πληθυσμού είναι 1.17%. Η θνητότητα των πασχόντων από μελάνωμα διπλασιάστηκε τα τελευταία 35 χρόνια. Η επίπτωση της πάθησης αυξάνει όσο αυξάνεται η ηλικία, αλλά ένα στα τέσσερα άτομα με μελάνωμα είναι ηλικίας <40 ετών.
Μια σειρά από παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την παθογένεση του μελανώματος. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι η υπεριώδης ακτινοβολία, δηλαδή η έκθεση στο ηλιακό φως, ανάλογα με την ευαισθησία του κάθε ατόμου σε αυτήν και η γενετική προδιάθεση για την ανάπτυξη μελανώματος ανάλογα με την εμφάνιση ύποπτων μορφών σπίλων.
Μοιραζόμαστε κάποιες πολύ απλές και χρήσιμες γνώσεις που αποκομίσαμε:
Φροντίζουμε και εξετάζουμε οι ίδιοι το δέρμα μας σε όλη την έκταση του σώματός μας, με την βοήθεια είτε ενός ακόμα ατόμου, για τις περιοχές που δεν μπορούμε εύκολα να δούμε είτε με τη βοήθεια ενός καθρέφτη.
Οποιαδήποτε αλλαγή, σε χρώμα, μέγεθος και υφή των σπίλων που έχουμε είναι καλό να εξετάζεται.
Το μελάνωμα κάποιες φορές μπορεί να εμφανιστεί και με την μορφή μιας σκούρας «γραμμής» στην επιφάνεια του νυχιού μας. Συχνά αυτό παρουσιάζεται στα μεγάλα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών μας.
Φροντίζουμε να κάνουμε μια χαρτογράφηση των σπίλων που διαθέτουμε πριν το καλοκαίρι, δηλ. πριν να εκτεθούμε στον ήλιο κυρίως όταν οι σπίλοι στο σώμα μας είναι περισσότεροι από 100.
Θα πρέπει να μας προβληματίζει όχι μόνο η εμφάνιση ή αλλαγή ενός σπίλου αλλά και η τυχόν «εξαφάνισή του» (μια ελιά που γνωρίζαμε εξαφανίζεται και αφήνει στη θέση του ένα λευκό ή υπόλευκο αμυδρό ίχνος/στεφάνη).
Οι βλαβερές επιπτώσεις στο δέρμα και η αναγκαιότητα προστασίας με τη χρήση αντηλιακών προϊόντων είναι κάτι που πλέον όλοι γνωρίζουμε, όμως αυτό που ίσως αγνοούμε είναι ότι δεν χρειάζεται να δαπανούμε μεγάλο ύψος χρημάτων σε «ακριβά» αντηλιακά . Αυτό συχνά αποδεικνύεται εσφαλμένο γιατί τα ακριβά προϊόντα τείνουμε όπως φαίνεται από την καθημερινή πρακτική , να τα χρησιμοποιούμε ασυνείδητα λιγότερο, για λόγους «οικονομίας».
Επιλέγουμε αντηλιακά με τις ενδεδειγμένες επιστημονικές προδιαγραφές και τους δείκτες προστασίας που αντιστοιχούν στον τύπο και τις ανάγκες του δέρματός μας, τα οποία απλώνονται εύκολα και όχι ανάλογα με την μυρωδιά τους, τις διαφημίσεις που βλέπουμε κ.α.
Η ποσότητα αντηλιακού που χρειαζόμαστε για την αποτελεσματικά κάλυψη του προσώπου και του λαιμού μας ισούται με μισό κουτάλι της σούπας. Φοράμε αντηλιακό χειμώνα καλοκαίρι. Η αντανάκλαση της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι ισχυρή και στα μεγάλα υψόμετρα και μάλιστα όλες τις εποχές του χρόνου.
Δεν αφαιρούμε κάθε σπίλο που βλέπουμε. Ο ειδικός γιατρός είναι ο μόνος αρμόδιος να κρίνει. Ό,τι όμως αφαιρούμε σε ΚΑΘΕ περίπτωση εξετάζεται από παθολογοανατόμο και ζητάμε να μας δίνεται η ιστολογική εξέταση. Δεν αρκούμαστε μόνο στην «πληροφορία» του «ήταν καλό, μην ανησυχείς». Όταν έχουμε στα χέρια μας την ιστολογική εξέταση προσέχουμε να διαπιστώσουμε πώς και πόσα τμήματα εξετάστηκαν από τον παθολογοανατόμο. Ελλιπής και περιορισμένη (ενδεικτική) εξέταση δύο ή τριών τμημάτων του σπίλου ενδέχεται να δώσει ψευδές αρνητικό αποτέλεσμα.
Κρατάμε στο μυαλό μας ότι ο ήλιος ακόμα και στην εποχή μας ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΧΘΡΟΣ! Το αντίθετο. Είναι εντελώς απαραίτητος για την υγεία μας. Για όλους μας. Ακόμα και αν έχουμε ήδη νοσήσει. Ρωτάμε όμως πάντοτε σχετικά με αυτό τους γιατρούς μας και τους εμπιστευόμαστε. Έρευνες έδειξαν ότι άτομα που λάμβαναν υπερβολικά μέτρα προστασίας από τον ήλιο, εμφάνισαν αβιταμίνωση. Η βιταμίνη D δεν συντίθεται χωρίς τη βοήθεια του ήλιου.
Χρυσός κανόνας όπως και σε κάθε ζήτημα της ζωής και της καθημερινότητάς μας είναι «όλα με μέτρο». Επιλέγουμε τις σωστές ώρες να κολυμπάμε αλλά και αν θέλουμε κάποιες φορές να κολυμπήσουμε στις 3 το μεσημέρι, το κάνουμε. ΟΜΩΣ μετά το κολύμπι κατευθυνόμαστε αμέσως στην πιο βαθιά, μακριά και φυσική σκιά. Δεν μένουμε απλά κάτω από ομπρέλες ή άλλες υπαίθριες κατασκευές που υπάρχουν κοντά στη θάλασσα. Φοράμε απαραίτητα αντηλιακό το οποίο φροντίζουμε να ανανεώνουμε συχνά.
Ένας γενικός χρήσιμος και εύκολος κανόνας που μπορούμε να θυμόμαστε: κάνουμε ότι έκαναν οι παππούδες μας! Οι δικές τους γενιές δεν συνήθιζαν να πηγαίνουν με την οικογένειά τους στη θάλασσα το καταμεσήμερο.
Τέλος υπάρχουν πολλά πολεμοφόδια στη μάχη και με αυτή τη μορφή καρκίνου. Χειρουργείο, φάρμακα, ακτινοθεραπεία, ανοσοθεραπεία. Το σημαντικότερο όμως παραμένει η ενημέρωση. Φροντίζουμε να μαθαίνουμε όσα περισσότερο μπορούμε. Ρωτάμε για κάθε απορία μας τους γιατρούς μας, όχι τους φίλους μας.
Υπάρχουν ασθενείς που νόσησαν από μελάνωμα περισσότερες από 10 και 13 φορές. Ζουν. Κάποιους από αυτούς είχαμε τη χαρά να τους γνωρίσουμε από κοντά και να μιλήσουμε μαζί τους στη διάρκεια αυτής της εξαιρετικής επιστημονικής ημερίδας στην οποία παρέστη και η πρόεδρος του Συλλόγου μας Ιωάννα Καραβάνα και με την ιδιότητά της ως μέλους του Δ.Σ. της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, η οποία αφενός αναφέρθηκε στους σκοπούς και στόχους της νεοσύστατης ΕΛΛΟΚ, η οποία αποτελεί τη «φωνή» 26 Συλλόγων Ασθενών πανελληνίως και αφ’ ετέρου στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με καρκίνο, ειδικότερα δε οι κάτοικοι της ελληνικής περιφέρειας.