4 ΦΛΕΒΑΡΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ (εν μέσω Covid)
Η 4η Φεβρουαρίου που καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου, ειδικά φέτος απαιτεί από όλους μας μια διαφορετική προσέγγιση, υπό το πρίσμα της πανδημίας που σημάδεψε ολόκληρο τον κόσμο μας τον τελευταίο χρόνο.
Η σωστή πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση αλλά και η άμεση και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ασθενών συνάντησαν νέες πρωτοφανείς προκλήσεις και δυσκολίες όλο αυτό το διάστημα σε όλον τον κόσμο. Η πρόσβαση χιλιάδων ασθενών υπήρξε εξαιρετικά προβληματική εξαιτίας μιας σειράς αντικειμενικών λόγων, όπως υπερφορτωμένα και εξαντλημένα, αν όχι απαξιωμένα, υγειονομικά συστήματα, ελαττωμένοι ανθρώπινοι πόροι, ελλιπείς εξοπλισμοί και τεχνολογικά μέσα, περιορισμοί των μετακινήσεων, ανυπαρξία διαθέσιμων καταλυμάτων φιλοξενίας αλλά και εξαιτίας υποκειμενικών λόγων, καθώς πλήθος ανθρώπων ελάττωσαν, αν όχι παρέλειψαν εντελώς τόσο τη διενέργεια προληπτικών εξετάσεων όσο και των απαραίτητων επαναληπτικών τους ελέγχων. Τα αποτελέσματα όλων αυτών άρχισαν να διαφαίνονται και δυστυχώς θα γίνουν ακόμα πιο ορατά τους επόμενους μήνες.
Η διαχείριση των ασθενών με καρκίνο στις συνθήκες της πανδημίας αποδείχτηκε μια τεράστια πρόκληση και στη χώρα μας.
Για την Πολιτεία, τις υγειονομικές δομές που κατακλύστηκαν από περιστατικά covid, τα οποία μετέτρεψαν πάρα πολλά νοσοκομεία μας σχεδόν σε αποκλειστικά νοσοκομεία covid, για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που εξουθενώθηκε από τις εξαντλητικές, στρεσογόνες και συνεχόμενες εφημερίες, προσωπικό που νόσησε, και που έχασε κάποιες φορές τη ζωή του όπως και οι ασθενείς που περιέθαλπε, ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που υποχρεώθηκε εν ολίγοις να ασκεί την ιατρική ως εν καιρώ πολέμου, σε πεδίο μάχης, συχνά χωρίς να φέρει στοιχειώδη και επαρκή οπλισμό.
Η διαχείριση των ασθενών με καρκίνο στις συνθήκες της πανδημίας αποδείχτηκε μεγάλη πρόκληση και για τις εθελοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο του καρκίνου, οι οποίες ήταν και οι πρώτες που πολύ γρήγορα και εύκολα αντιλήφθηκαν την ζωτική ανάγκη για ταχεία παροχή βοήθειας πρακτικής αλλά και ψυχολογικής υποστήριξης των καρκινοπαθών, και γι αυτό έδρασε άμεσα καθεμία από αυτές στο μέτρο των δυνατοτήτων της.
Και εν μέσω όλων αυτών μια τεράστια κοινότητα ασθενών με νεοπλασματικά νοσήματα, μια ομάδα ευάλωτη και ευπαθής κατά τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, με κινδύνους πολλαπλάσιους βαριάς νόσησης από covid αλλά και κατάληξης από την συγκεκριμένη λοίμωξη, λόγω ακριβώς των υποκείμενων νοσημάτων τους, παρέμεινε τρομοκρατημένη συχνά από όλα όσα συνέβαιναν και συμβαίνουν, παραπληροφορημένη ή πάντως σε μεγάλη σύγχυση λόγω του ομιχλώδους, απίστευτου και αφιλτράριστου όγκου πληροφοριών αλλά και των αντικρουόμενων συχνά απόψεων επιστημονικών και μη, που αναμεταδίδονταν κατά ριπάς από όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας.
Μια μεγάλη κοινότητα ασθενών παρέμεινε τις περισσότερες φορές πλήρως απομονωμένη και τελικά ανοχύρωτη μέσα σε τοίχους σπιτιών, που όπως φάνηκε δεν μπορούν να προστατέψουν κανέναν μας με απόλυτη βεβαιότητα.
Και ενώ όλοι αυτοί οι άνθρωποι ήδη πάλευαν με τους μεγαλύτερους φόβους τους έως σήμερα, ξαφνικά διαπίστωσαν ότι είχαν ακόμα περισσότερα να παλέψουν. Και μάλιστα όντας ήδη σε πολύ πιο μειονεκτική θέση, με τους οργανισμούς τους καταβεβλημένους από τη νόσο και τις θεραπείες της αλλά και από τις επιπτώσεις και παρενέργειες αυτών, με το ανοσολογικό τους σύστημα να υπολειτουργεί και άρα να τους αφήνει ακόμα περισσότερο έκθετους σε κίνδυνο ζωής.
Μια μεγάλη κοινότητα ασθενών που έπρεπε να αντιμετωπίσει μια νέα δυσοίωνη προοπτική, η οποία έδειχνε πως αυτοί ειδικά οι άνθρωποι έχουν έως και 10 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου εάν προσβληθούν από κορωναϊό .
Ανάμεσα σε όλα αυτά τα εξόχως δυσμενή που συνέβησαν τον τελευταίο χρόνο φάνηκε να λησμονείται δυστυχώς πως ο καρκίνος εξακολουθεί να αποτελεί και στη χώρα μας όπως και στον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο την πρώτη αιτία θανάτου, με ποσοστό 27% στο γενικό πληθυσμό και 38% στις ηλικίες άνω των 65.
Φάνηκε να λησμονείται ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10.000.000 κάθε χρόνο καθώς και το ότι στη χώρα μας παρουσιάζονται 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου ετησίως και 32.000 περίπου θάνατοι.
Ειδικά τον πρώτο καιρό της πανδημίας εκτιμάται ότι παγκόσμια αναβλήθηκαν περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια ογκολογικά χειρουργεία, λόγω ανεπάρκειας των συστημάτων από το πλήθος των νοσηλευομένων με Covid-19 ασθενών, της έλλειψης κλινών ΜΕΘ αλλά και του κινδύνου μετάδοσης του ιού μέσα στα νοσοκομεία. Και αυτό όμως δεν ήταν κάτι που φαίνεται να απασχόλησε πολύ σοβαρά όλους μας .
Στη δε εκπνοή του 2020 η ανακούφιση που πρόσκαιρα έφερε η ανακοίνωση της δυνατότητας εμβολιασμού του γενικού πληθυσμού έναντι του κορωναϊού άρχισε πολύ γρήγορα να δίνει τη θέση της σε νέες ανησυχίες και αγωνίες για την κοινότητα των καρκινοπαθών.
Οι ογκολογικοί ασθενείς πρέπει ή όχι να εμβολιαστούν; Υπάρχουν μελέτες ειδικά γι αυτόν τον πληθυσμό; Και αν ναι, τότε πρέπει να προηγούνται στη σειρά εμβολιασμού ανεξάρτητα μάλιστα από την ηλικία τους; Ή όχι; Ανάμεσα στα διάφορα εμβόλια που κυκλοφορούν ή πρόκειται να κυκλοφορήσουν υπάρχουν συγκεκριμένα εμβόλια που θα πρέπει να λάβουν ειδικά αυτοί; Ή είναι όλα εξίσου ενδεδειγμένα για όλους;
Τέλος επαρκούν όλα όσα μπορεί να προμηθευτεί το Κράτος για όλους όσους πρέπει; Και πόσο έγκαιρα μπορούν να έχουνε οι καρκινοπαθείς πρόσβαση σε αυτά;
Πολλά τα ερωτήματα όπως εξίσου πολλές και συχνά αντικρουόμενες οι απαντήσεις αλλά και οι «αποφάσεις» που και πάλι διαδέχονται η μία την άλλη και διαχέονται μέσα από τα ΜΜΕ που καθημερινά εναλλάσσουν μεγάλο αριθμό ειδικών και αρμοδίων στα απανωτά δελτία ενημέρωσης που εκπέμπονται .
Δεν φαίνεται όμως ούτε αυτό να προβληματίζει πολύ όσους θα έπρεπε. Και έτσι για άλλη μια φορά αυτή η μεγάλη κοινότητα ασθενών παραπαίει, ερμητικά κλεισμένη ακόμα, τόσους μήνες μέσα σε 4 τοίχους, αποπροσανατολισμένη μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα των πολλάκις αντικρουόμενων πληροφοριών που τελικά αντί να βοηθούν, συσκοτίζουν τη σκέψη, τις επιλογές και τις αποφάσεις τους.
Ο Σύλλογος Καρκινοπαθών Λάρισας μέσα στην δύσκολη αυτή κοινωνική πραγματικότητα που ζούμε όλοι μας επιλέγει να επικεντρωθεί με αφορμή τη μέρα αυτή σε ορισμένες αλήθειες που είναι τεκμηριωμένες και αδιαμφισβήτητες.
Η εξέλιξη της επιστήμης και η τεράστια πρόοδος τόσο στην έγκαιρη διάγνωση όσο και την θεραπευτική αντιμετώπιση των περισσότερων μορφών καρκίνου μας δίνουν πλέον τη δυνατότητα μακρόχρονης επιβίωσης και αρκετές φορές οδηγούμαστε σε πλήρη ίαση.
Η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού μειώθηκε κατά 40% τα τελευταία 30 χρόνια, από καρκίνο του προστάτη κατά 52%, από καρκίνο του παχέος εντέρου κατά 53%, ενώ ακόμα μεγαλύτερη είναι η μείωση της θνησιμότητας την τελευταία δεκαετία που παρατηρείται στο μελάνωμα.
Ποσοστό μεγαλύτερο του 30-50% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί με τη σωστή ενημέρωση του γενικού πληθυσμού, με την υιοθέτηση κανόνων υγιεινής διαβίωσης και διατροφής αλλά και με την καθημερινή σωματική άσκηση. Στέλνουμε κωδικό 6 και βγαίνουμε να περπατήσουμε λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα προφύλαξης, καθημερινά. Βοηθάμε το σώμα αλλά και την ψυχή μας.
Τα κρούσματα καρκίνου μπορεί να αυξάνονται κάθε χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο, και ένας λόγος, όχι ασήμαντος, που αυτό συμβαίνει είναι και η πρόοδος των διαγνωστικών μέσων που πλέον έχουμε στη διάθεσή μας , όμως γνωρίζουμε ότι παράλληλα μειώνεται η θνητότητα των ανθρώπων που νοσούν από νεοπλασματικές νόσους και αυξάνεται ο αριθμός των ανθρώπων που επιβιώνουν μακροχρόνια ελεύθεροι νόσου, με εξαιρετική ποιότητα ζωής, χάρη στις νέες θεραπείες, την καθολική πρόσβαση στις οποίες θα διεκδικούμε καθημερινά.
Υπάρχουν γύρω μας πολλοί συνάνθρωποί μας που νόσησαν από καρκίνο δυο και τρεις και τέσσερις φορές και σήμερα μπορούν και επιβιώνουν πλέον με επιτυχία αποδεικνύοντας καθημερινά ότι ο πόλεμος ενάντια στον καρκίνο κάποιες φορές απαιτεί να δοθούν περισσότερες από μία μάχες.
Ας μην ακυρώσουμε τις αλήθειες αυτές που κερδίσαμε όλοι μαζί, ασθενείς και επιστήμη, τα τελευταία χρόνια.
Ας μην επιτρέψουμε η πανδημία να γίνει ο λόγος που θα παραμελήσουμε τους προληπτικούς και τους τακτικούς μας ελέγχους.
Μένουμε αισιόδοξοι, μένουμε δυνατοί.
Μένουμε ψύχραιμοι, μένουμε μαχητές.
Μένουμε μαζί!
H Πρόεδρος
Του Συλλόγου Καρκινοπαθών Λάρισας
Ιωάννα Καραβάνα
