Ποτέ δεν είναι εύκολη μια συνάντηση με την ασθένεια του καρκίνου, πολύ περισσότερο όταν αυτή η συνάντηση γίνεται στην εφηβεία. Σ’ αυτή την μικρή πλην πολύ σημαντική χρονική περίοδο της ανθρώπινης ζωής μας, συμβαίνει μια σειρά πολύ σημαντικών εξελικτικών διαδικασιών τόσο φυσικών/σωματικών όσο και ψυχοκοινωνικών που οδηγούν στη μακρά περίοδο της ενηλικίωσής μας.
Στη διάρκεια της εφηβείας ο νέος άνθρωπος συναντά και συμφιλιώνεται με τις πιο μεγάλες προκλήσεις: αναγνώριση αλλαγών του σώματός του, ανεξαρτησία από τους γονείς, ανάπτυξη σχέσεων με άτομα του ίδιου και του άλλου φύλου, εξέλιξη και ανάπτυξη ουσιαστικού λόγου και δημιουργία του συστήματος των αξιών του.
Η διάγνωση του καρκίνου σε έναν έφηβο αποτελεί αναπόφευκτα μια τεράστια πρόκληση τόσο για τον ίδιο, την οικογένεια και τους φίλους του όσο και για την ομάδα υγείας που θα τον αντιμετωπίσει.
Οι έφηβοι και νεαροί ενήλικες με καρκίνο περιγράφονται κάποιες φορές ως «χαμένη γενιά» όσον αφορά στη θεραπευτική τους προσέγγιση κι αυτό γιατί συχνά οι έφηβοι και νεαροί συνηθίζουν να μη ζητούν βοήθεια ή αποφεύγουν να μιλούν για ενοχλητικές αλλαγές στο σώμα τους, κάτι που δυστυχώς μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένη διάγνωση σε σύγκριση με τα παιδιά.
Κάθε χρόνο στην Ευρώπη 15.000 παιδιά και 20.000 έφηβοι και νεαροί ενήλικες 15-24 χρόνων διαγιγνώσκονται με καρκίνο αλλά το αισιόδοξο είναι ότι η συνολική 5ετής επιβίωση βελτιώνεται συνεχώς.
Είναι σημαντικό να ξέρουμε όλοι μας ότι η πληθυσμιακή ομάδα των εφήβων έχει ιδιαίτερα ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά τα οποία δυνητικά μπορούν σημαντικά να επηρεάσουν την συμμόρφωσή τους στο θεραπευτικό πρόγραμμα.
Είναι σημαντικό για τους έφηβους ασθενείς να διατηρούν όσο περισσότερο γίνεται κάποιες υγιείς οδούς διαφυγής. Γι αυτό και πρέπει να ενθαρρύνονται ιδιαίτερα να διατηρούν τις σημαντικές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους και τις δραστηριότητες εκτός οικογένειας μέσω των οποίων αντλούν θετική εικόνα για τον εαυτό τους και διοχετεύουν τη δημιουργικότητά τους. Στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό είναι σημαντικό να διατηρούν μια σταθερή δομή και ομαλότητα στη δύσκολη καθημερινότητά τους.
Μέσα από μια τέτοια «συνάντηση» ο έφηβος αναπόφευκτα υπευθυνοποιείται με γρηγορότερους ρυθμούς παρά το ότι ένα από τα πιο ωραία χαρακτηριστικά της νεότητας, είναι η ανεμελιά που τη χαρακτηρίζει. Ο έφηβος ασθενής μέσα από τη νόσο και τη θεραπεία της έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπος με υπαρξιακά ζητήματα, αντιλαμβάνεται το αβέβαιο της ανθρώπινης ύπαρξης και συνειδητοποιεί ότι η ζωή είναι πεπερασμένη. Κι όλα αυτά δεν μπορεί να τον αφήσουν αλώβητο.
Οι έφηβοι ασθενείς απομακρύνονται βίαια από τον κόσμο της παιδικότητας οδηγούμενοι με αστραπιαία ταχύτητα προς τον κόσμο της ενηλικίωσης. Αυτό μπορεί να σημαδέψει την υπόλοιπη ζωή τους ή να αφομοιωθεί στον ψυχικό του κόσμο ως συστατικό ωριμότητας.
Ο νεαρός αγαπημένος μας Θάνος που τον γνωρίσαμε μέσα από μια σειρά διαδικτυακών συναντήσεων που πραγματοποίησε ο σύλλογός μας όλη την προηγούμενη χρονιά (και τρέχει και φέτος!) προσπαθώντας να βρούμε τρόπους να μείνουμε όλοι ΜΑΖΙ, μάς έδειξε πώς ο ίδιος αφομοίωσε τη δύσκολη εμπειρία της νόσου του και την έκανε ωριμότητα και σοφία πολύ μεγαλύτερη και πολύ πιο ουσιαστική από την όποια ωριμότητα και σοφία είχαμε όλα μαζί τα υπόλοιπα μέλη της διαδικτυακής μας παρέας.
Ο Θάνος μας, που μεταξύ μας τον αποκαλούμε ο «μικρός μας σοφός», είναι φοιτητής, δεινός κολυμβητής και καταπληκτικός ζωγράφος!!
Από όσα μοιράζεται μαζί μας κρατώ πολύ βαθιά μέσα μου εκείνο το «δένεσαι» που έγραψε. Χρειάστηκε να διαβάσω αρκετές φορές αυτή τη λέξη αλλά και τη φράση που την ακολουθούσε: «Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να αντιμετωπίσεις όλες τις δυσκολίες που θα σου έρθουν». Δεν είμαι σίγουρη τι ήθελε να πει ο Θάνος με αυτό του το «δένεσαι».
Κοιτώντας όμως προσεκτικά μέσα στη δική μου εμπειρία, ανάμνηση και αντίληψη, τελικά αυτό το «δένομαι» το αντιλήφθηκα ως δυναμική συνέχεια του «έχω σπάσει». Έχω γίνει κομμάτια αλλά σιγά σιγά αρχίζω να τα κολλάω ένα ένα, ξαναχτίζω με όσα υλικά έχω στα χέρια μου έναν καινούργιο εαυτό, έναν εαυτό που «δένεται», που μετατρέπει τα σπαράγματά του σε Όλον και μέσα απ’ αυτό αποκτά την αυτοπεποίθηση και τη σιγουριά πως μπορεί πια να αντιμετωπίσει όλες τις δυσκολίες που θα συναντήσει παρακάτω…
Ευχαριστούμε για όλα αγαπημένε μας Θάνο!!!
Ι.Κ.
«Όλα ξεκίνησαν ενώ ήμουν μόλις 17 χρονών πηγαίνοντας για την πρώτη θεραπεία και για τις πρώτες παρενέργειες από την υπέροχη αυτή χημεία.
Χημεία που ήταν τόσο υπέροχη που με έκανε μετά από έξι μήνες επιτέλους να είμαι καλά. Ή έτσι νόμιζα τουλάχιστον ..
Όσο περνάει ο καιρός χωρίς να το καταλάβεις δένεσαι. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να αντιμετωπίσεις όλες τις δυσκολίες που θα σου έρθουν.
Μετά από ένα χρόνο ήρθε η υποτροπή. Το ξέρω δεν είναι τόσο καλό να το ξαναζείς όλο αυτό αλλά νιώθεις μέσα σου ότι είσαι “βετεράνος” πλέον ξέρεις τι σε περιμένει.
Η απάντηση των γιατρών για να αποσυνδεθώ από αυτήν την ασθένεια ήταν η μεταμόσχευση, από εκεί και πέρα υπάρχει η υπομονή.
Και αυτός ο εαυτός σου που είναι πάντα μαζί περνώντας όλες αυτές τις δυσκολίες που κανένας πλέον δεν μπορεί να τον λυγίσει.
Πιστεύω πως πρέπει να μπορείς να είσαι καλά με τον εαυτό σου και μην φοβάσαι τίποτα. Χρειάζεται υπομονή και να μιλάμε μαζί του. Έτσι τελικά φτάνουμε να νιώσουμε κάποια στιγμή καλύτερα …»
